Rule 6
वास्तविक धनी पहिचान
(१) सूचक संस्थाले ऐनको दफा ७ग. बमोजिम कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्धको वास्तविक धनी पहिचान तथा जा“चबुझ गर्दा सामान्यतया देहायका आधारका अतिरिक्त अन्य उचित उपाय अवलम्बन गर्नु पर्नेछः–
(क) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर नियन्त्रण गर्न सक्ने वा स्वामित्व राख्ने अन्तिम प्राकृतिक व्यक्ति भए निजको पहिचान,
(ख) खण्ड (क) बमोजिम नियन्त्रण वा स्वामित्व राख्ने व्यक्तिको सम्बन्धमा जानकारी नभए वा तत् सम्बन्धमा शड्ढा वा अस्पष्टता भएमा वा कानूनी
व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर नियन्त्रण राख्ने कुनै प्राकृतिक व्यक्ति भए नभएको पहिचान,
(ग) खण्ड (क) वा (ख) बमोजिमको व्यक्ति नपाइएमा उक्त कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्धको सञ्चालनमा रहेका मुख्य पदाधिकारीको पहिचान ।
(२) सूचक संस्थाले कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्धको स्वामित्व र नियन्त्रण संरचना पहिचान गर्न आवश्यक र उचित उपायहरु अवलम्बन गर्नु पर्नेछ र त्यसका लागि वास्तविक धनी तथा निज उपर नियन्त्रण गर्न सक्ने देहायका व्यक्तिको समेत पहिचान गर्नु पर्नेछः–
(क) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध नियन्त्रण गर्ने वा प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रुपमा त्यसको दश प्रतिशत वा सो भन्दा बढी शेयर, अन्य स्वामित्व, मूल्य वा
मताधिकार वा त्यसको निर्णय उपर नियन्त्रण राख्ने प्राकृतिक व्यक्ति,
(ख) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्धको व्यवस्थापन वा त्यस्तै कार्य गर्ने प्राकृतिक व्यक्ति,
(ग) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर नियन्त्रण राख्न सक्ने प्राकृतिक व्यक्ति ।
(३) सूचक संस्थाले ट्रष्ट जस्ता कानूनी प्रबन्ध उपरको नियन्त्रणको पहिचान गर्दा सेटलर, ट्रष्टी, संरक्षक, हिताधिकारी र त्यस उपर नियन्त्रण गर्ने प्राकृतिक व्यक्तिको पहिचान गर्नु पर्नेछ ।
(४) सूचक संस्थाले कुनै व्यक्ति मार्फत कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर अप्रत्यक्ष स्वामित्व र नियन्त्रणको प्रभावकारिता मापन गर्दा देहाय बमोजिमको मापदण्डको आधारमा समेत गर्नु पर्नेछः–
(क) शेयरधनी, साझेदार वा हिताधिकारीको हकमा सबैको समानुपातिक स्वामित्व,
(ख) परिवारको हकमा परिवारका सदस्यको समानुपातिक स्वामित्व ।
(५) सूचक संस्थाले देहायको अवस्थामा वास्तविक धनी पहिचान नगर्न सक्नेछः–
(क) धितोपत्र बजारमा सूचिकृत कानूनी व्यक्तिको हकमा त्यसको वास्तविक धनी र निजको शेयर, नियन्त्रण वा स्वार्थको विवरण कानून बमोजिम सार्वजनिक हुने वा पर्याप्त रुपमा सहजै प्राप्त हुन सक्ने निश्चितता भएमा,
(ख) धितोपत्र बजारमा सूचिकृत कानूनी व्यक्तिको हकमा त्यसको वास्तविक धनी र निजको शेयर, नियन्त्रण वा स्वार्थको विवरण लगायत ऐन
बमोजिमका कार्यहरु कानून बमोजिम सार्वजनिक हुने वा पर्याप्त रुपमा सहजै प्राप्त हुन सक्ने निश्चितता भएमा र सम्पत्ति शुद्धीकरण तथा
आतड्ढकारी कार्यमा वित्तीय लगानी निवारण सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड पालना भएको कुरा प्रतिवेदनहरुबाट सुनिश्चित हुन सकेमा ।
(क) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर नियन्त्रण गर्न सक्ने वा स्वामित्व राख्ने अन्तिम प्राकृतिक व्यक्ति भए निजको पहिचान,
(ख) खण्ड (क) बमोजिम नियन्त्रण वा स्वामित्व राख्ने व्यक्तिको सम्बन्धमा जानकारी नभए वा तत् सम्बन्धमा शड्ढा वा अस्पष्टता भएमा वा कानूनी
व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर नियन्त्रण राख्ने कुनै प्राकृतिक व्यक्ति भए नभएको पहिचान,
(ग) खण्ड (क) वा (ख) बमोजिमको व्यक्ति नपाइएमा उक्त कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्धको सञ्चालनमा रहेका मुख्य पदाधिकारीको पहिचान ।
(२) सूचक संस्थाले कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्धको स्वामित्व र नियन्त्रण संरचना पहिचान गर्न आवश्यक र उचित उपायहरु अवलम्बन गर्नु पर्नेछ र त्यसका लागि वास्तविक धनी तथा निज उपर नियन्त्रण गर्न सक्ने देहायका व्यक्तिको समेत पहिचान गर्नु पर्नेछः–
(क) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध नियन्त्रण गर्ने वा प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रुपमा त्यसको दश प्रतिशत वा सो भन्दा बढी शेयर, अन्य स्वामित्व, मूल्य वा
मताधिकार वा त्यसको निर्णय उपर नियन्त्रण राख्ने प्राकृतिक व्यक्ति,
(ख) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्धको व्यवस्थापन वा त्यस्तै कार्य गर्ने प्राकृतिक व्यक्ति,
(ग) कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर नियन्त्रण राख्न सक्ने प्राकृतिक व्यक्ति ।
(३) सूचक संस्थाले ट्रष्ट जस्ता कानूनी प्रबन्ध उपरको नियन्त्रणको पहिचान गर्दा सेटलर, ट्रष्टी, संरक्षक, हिताधिकारी र त्यस उपर नियन्त्रण गर्ने प्राकृतिक व्यक्तिको पहिचान गर्नु पर्नेछ ।
(४) सूचक संस्थाले कुनै व्यक्ति मार्फत कानूनी व्यक्ति वा प्रबन्ध उपर अप्रत्यक्ष स्वामित्व र नियन्त्रणको प्रभावकारिता मापन गर्दा देहाय बमोजिमको मापदण्डको आधारमा समेत गर्नु पर्नेछः–
(क) शेयरधनी, साझेदार वा हिताधिकारीको हकमा सबैको समानुपातिक स्वामित्व,
(ख) परिवारको हकमा परिवारका सदस्यको समानुपातिक स्वामित्व ।
(५) सूचक संस्थाले देहायको अवस्थामा वास्तविक धनी पहिचान नगर्न सक्नेछः–
(क) धितोपत्र बजारमा सूचिकृत कानूनी व्यक्तिको हकमा त्यसको वास्तविक धनी र निजको शेयर, नियन्त्रण वा स्वार्थको विवरण कानून बमोजिम सार्वजनिक हुने वा पर्याप्त रुपमा सहजै प्राप्त हुन सक्ने निश्चितता भएमा,
(ख) धितोपत्र बजारमा सूचिकृत कानूनी व्यक्तिको हकमा त्यसको वास्तविक धनी र निजको शेयर, नियन्त्रण वा स्वार्थको विवरण लगायत ऐन
बमोजिमका कार्यहरु कानून बमोजिम सार्वजनिक हुने वा पर्याप्त रुपमा सहजै प्राप्त हुन सक्ने निश्चितता भएमा र सम्पत्ति शुद्धीकरण तथा
आतड्ढकारी कार्यमा वित्तीय लगानी निवारण सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड पालना भएको कुरा प्रतिवेदनहरुबाट सुनिश्चित हुन सकेमा ।